تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت بسیار مهم است چون سالمندان می‌توانند با تغذیه سالم بیماری خود را کنترل و حتی معکوس کنند. با داشتن رژیم غذایی مناسب برای دیابت نیز هنوز می‌توانید از غذای خود لذت ببرید بدون اینکه احساس گرسنگی کنید. اقدام برای جلوگیری یا کنترل دیابت به معنای محرومیت از غذا نیست، این به معنای خوردن یک رژیم غذایی متعادل و خوش طعم است که باعث افزایش انرژی و بهبود روحیه شما شود. لازم نیست شیرینی‌ها را به طور کامل کنار بگذارید یا خود را به خاطر این بیماری از غذاهای مورد علاقه خود دست بکشید.
چه بخواهید از دیابت جلوگیری کنید و چه آن را کنترل کنید، توجه داشته باشید که غذای سالمند دیابتی تقریباً مانند دیگران باید باشد و به غذای خاصی برای رعایت رژیم غذایی نیاز ندارند. با این وجود اگر به این بیماری مبتلا هستید باید به مواد مصرفی خود توجه داشته باشید. از دست دادن فقط ۵٪ تا ۱۰٪ از کل وزن می‌تواند به شما در کاهش سطح قند خون، فشار خون و کلسترول کمک کند.
کاهش وزن و سالم غذا خوردن تأثیر عمیقی بر روحیه، انرژی و احساس سلامتی شما بگذارد. برای ایجاد تغییر مثبت خیلی دیر نیست. با داشتن غذای سالم، فعالیت بدنی بیشتر و کاهش وزن می‌توانید علائم این بیماری را در سالمندان مبتلا به دیابت کاهش داده یا حتی دیابت را معکوس کنید. به همین دلیل تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت بسیار حائز اهمیت است.
غذای سالمند دیابتی
تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت حتما باید کامل و جامع تا تمامی نیازهای بدن آن‌ها به خوبی تامین شود. کربوهیدرات حدود 25 تا 65 درصد کالری روزانه فرد سالمند را تشکیل می‌دهد. کربوهیدرات‌ها نیز از انواع مختلفی برخوردار هستند. کربوهیدرات‌های تصفیه شده مانند نان سفید، ماکارونی و برنج و همچنین نوشابه، آب نبات، وعده‌های غذایی بسته بندی شده و غذاهای میان وعده را محدود کنید.
کربوهیدرات‌هایی را که فیبر بالایی دارند میل کنید. این ماده تأثیر بیشتری نسبت به پروتیئن‌ها و چربی‌ها بر روی سطح قند خون شما دارند. این کربوهیدرات به عنوان کربوهیدرات‌های آزاد کننده آهسته نیز شناخته می‌شوند و هضم آن‌ها با سرعت کمتری انجام خواهد شد، بنابراین از تولید بیش از حد انسولین در بدن سالمندان جلوگیری می‌کند. منابع پروتئینی که کربوهیدرات کمی دارند عبارتند از:
- سفیده تخم مرغ
- مرغ بدون پوست
- ماست یونانی کم چرب
- بوقلمون بدون پوست
- محصولات سویا همچون تمپه و توفو
- نرم تنانی مانند خرچنگ دریایی، خرچنگ، حلزون اسکالوپ و میگو
- ماهی کاد، ماهی‌هالیبوت، ماهی روغنی کوچک، سفره ماهی، ماهی قزل آلا و ماهی تن
- گوشت کم چربی گاو همچون گوشت چرخ شده، استیک، کباب بدون چربی و فیله گوشت
همچنین حدود 25 تا 35 درصد از دریافتی روزانه این افراد از چربی‌ها می‌باشد. بهتر است این چربی‌ها از چربی‌های غیر اشباع باشد. سالمندان مبتلا به دیابت باید هم پروتئینی که بدنشان را نیاز دارند تامین کنند و حدود 10% از غذای سالمند دیابتی باید از پروتئین‌ها تشکیل شود.
مواد غذایی ضروری برای تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت
بهترین راه برای مصرف غذاهای سلامتی برای افراد دیابتی، مصرف میوه‌های تازه و سبزیجات، ماهی، گوشت سفید، فواکه خشک نشده، حبوبات و مواردی همچون پودر شاخص غذایی به غذاهای شما است. در کل بهترین غذای سالمند دیابتی عبارتند از:
مواد پروتئینی
تمام مواد غذایی که پروتئین بالا و چربی کمی دارند گزینه مناسبی برای غذای سالمند دیابتی به شمار می‌روند. خوراکی‌هایی مانند انواع گوشت قرمز، ماهی، مرغ، بوقلمون بدون پوست، سفیده تخم مرغ، انواع حبوبات و بعضی از غذاهای دریایی مانند میگو، خرچنگ و غیره می‌توانند منبع غنی پروتئین باشند.
مواد غذایی داری فیبر
توصیه می‌شود که فیبر بالا در رژیم غذای سالمند دیابتی جای بگیرد. استفاده از مواد فیبری مانع پرخوری می‌شود و با مصرف آن‌ها احساس سیری به فرد دست می‌دهد. علاوه بر آن بعد از مصرف این مواد سیستم گوارشی نیز عملکرد بهتری دارد.
آب زیاد
نوشیدن آب به صورت روزانه برای تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت ضروری است، مخصوصا برای سالمندانی که به پیش دیابت مبتلا هستند و از عوارض متعددی جلوگیری می کند.
میوه‌ها و سبزیجات
سبزیجات و میوه‌هایی مثل مرکبات، طالبی، کیوی و… منبعی سرشار از ویتامین‌های مختلف به حساب می‌آیند و استفاده از آن نقش موثری بر روی بهبود تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت دارد. توصیه می‌شود که غذای سالمند دیابتی شامل سبزیجاتی که آنتی اکسیدان، بتاکاروتن، ویتامین E و ویتامین C باشد.
سایر مواد غذایی مناسب برای تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت عبارتند از:
- چربی‌های سالم مانند آجیل، روغن زیتون، روغن ماهی، دانه‌های کتان، یا آووکادو
- غلات و نان‌های سرشار از فیبر که از غلات کامل تهیه می‌شوند
- ماهی و صدف، مرغ ارگانیک یا بوقلمون
- پروتئین با کیفیت بالا مانند تخم مرغ، لوبیا، لبنیات کم چرب و ماست شیرین نشده
غذاهای مضر برای سالمندان دیابتی
افراد دیابتی باید مصرف غذاهایی که حاوی قند بالا هستند را مانند غذاهای زیر محدود کنند:
- چربی زیاد (چربی‌های اشباع شده)
- مواد غذایی با سدیم بالایی
- شیرینی، شکلات و بیسکوییت
- نان سفید
- بستنی
- میوه‌هایی مانند انگور، هندوانه، خرما، سیب و موز
- غذاهایی که حاوی آرد سفید و روغن نَباتی هستند
سالمندان باید وعده‌های غذایی را به صورت متعادل و روی روتین مصرف کنند. در صورتی که فرد سالمند دچار اضافه وزن شده باشد، حتما باید برای کاهش وزن خود اقدام کند. سعی کنید با کمک پزشک تعداد کالری مورد نیاز و وعده‌های روازنه فرد سالمند را بررسی کنید.
کنترل بیماری دیابت در سالمندان با تغذیه
نکاتی که تغذیه سالمندان مبتلا به دیابت باید رعایت کنند عبارتند از:
- سالمندان می‌توانند با کمک یک پرستار سالمند و یا متخصص تغذیه، بهترین برنامه غذایی را برای خود تدوین کنند.
- وعده‌های غذایی سالمندان باید طبق روتین و به صورت مرتب ارائه شوند.
استخدام پرستار در منزل
برای هماهنگی و کسب اطلاعات بیشتر با شماره تماس‌های زیر تماس حاصل نمایید.
چربی شکم (بزرگترین خطر ابتلا به دیابت)
اضافه وزن یا چاقی بزرگترین عامل خطر برای دیابت نوع 2 است. با این حال، اگر چربی دور سکم بیشتری داشته باشید خطر ابتلا به دیابت نوع دوم نیز بیشتر می‌شود. چربی شکم اندام‌های شکم و کبد را احاطه کرده و با مقاومت به انسولین ارتباط نزدیک دارد. بانوانی که دور کمر 35 اینچ و یا بیشتری دارند و آقایانی که دور کمر 40 اینج یا بیشتری دارند، در صورت ابتلا به دیابت در معرض خطر بیشتری هستید:
کالری به دست آمده از فروکتوز (که در نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه. نوشیدنی‌های انرژی زا و ورزشی، نوشیدنی‌های قهوه و غذاهای فرآوری شده مانند دونات، کلوچه، غلات، آب نبات و گرانولا وجود دارد) به احتمال زیاد به دور شکم شما اضافه وزن می‌کند. کاهش مصرف غذاهای شیرین می‌تواند به معنی کمتر شدن دور کمر و همچنین خطر ابتلا به دیابت باشد.